Vizita dy ditore në Shkup e zëvendës-ndihmës sekretarit të SHBA-së, Gabriel Eskobar, ri-aktualizojë rrëfimet nga “periudha para Prespës” (Marrëveshjes së Prespës) me të ashtuquajturat. diplomacia “buldozer”, e cila duhet të bëjë diferencën për të siguruar një shumicë prej dy të tretash për ndryshimet kushtetuese, shkruan Indeks.mk
Departamenti i Shtetit (DASH) shpreson për diskutime produktive me krerët shtetëror dhe kundërshtarin e ndryshimeve kushtetuese, kreun e VMRO-DPMNE-së, Hristijan Mickoski.
Edhe pse përmendet “diskutime produktive dhe të përbashkëta me krerët e qeverisë”, vëmendja e opinionit vendas është përqendruar në bisedimet me liderin e opozitës VMRO-DPMNE, i cili nuk mbetet në qëndrimin se “nuk do të mbështesë ndryshimet kushtetuese nën diktat bullgar”.
Vizita e Eskobarit në Shkup vjen menjëherë pas vizitës së tij në Bruksel, ku ai dhe përfaqësuesi special i BE-së për dialogun Serbi-Kosovë, Mirosllav Lajçak, diskutuan krijimin e një klime për vazhdimin e dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, “por edhe për çështje të tjera rajonale në Ballkanin Perëndimor”. Ndërsa vizita në Shkup vjen pas fillimit të procedurës parlamentare për propozimin për aderim në amendamentet kushtetuese, me të cilat bullgarët duhet të përfshihen edhe në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut. Ky është kushti pa përmbushjen e të cilit Maqedonia e Veriut nuk mund të mbajë Konferencën e dytë ndërqeveritare dhe të vazhdojë negociatat me BE-në, të cilat zyrtarisht i nisi vitin e kaluar me fillimin e procesit të shqyrtimit.
Siç dihet, pas miratimit të rendit të ditës me 70 vota “pro” dhe shterimit të diskutimit, kryeparlamentari Talat Xhaferi shtyu votimin e propozimit për aderim në ndryshimet kushtetuese, deri në sigurimin e shumicës prej dy të tretash ose votat e 80 deputetëve.
VIJAT E KUQE BULLGARE DHE VIJA EVROPIANE
Analistët vendas nuk bëjnë vlerësime vendimtare nëse vizita e Eskobar mund të sjellë ndonjë ndryshim. Vlerësohet se bisedimet nuk do të jenë një proces, as në stilin “merre ose lëre”, pasi rrethanat sot kanë ndryshuar jo pak në nivel lokal, rajonal dhe gjeopolitik dhe janë të shumta. ndryshe nga kur u bënë përpjekje të ngjashme diplomatike për të mbështetur ndryshimet kushtetuese që dolën si detyrim nga Marrëveshja e Prespës.
Në Bullgari pritshmëritë për procesin e ndryshimeve kushtetuese aktualisht janë të ulëta për shkak të mungesës së mbështetjes nga VMRO-DPMNE, por vlerësimi i përgjithshëm është se Sofja nuk është në fokus për një kohë të gjatë sepse tani gjithçka varet vetëm nga vendimet. në Shkup.
“Tashmë nuk do të mund të votohet për amendamentet kushtetuese në Maqedoninë e Veriut”. VMRO-DPMNE dëshiron që së pari të shkojë në zgjedhje, dhe parlamenti i ri në Maqedoninë e Veriut ta marrë apo jo një vendim të tillë”, ka deklaruar ish-zëvendësministri bullgar i Punëve të Jashtme, Milen Keremçiev për mediat bullgare.
Sipas vlerësimit të tij, Maqedonia e Veriut është në rrugë pa krye.
“Zgjidhje nuk mund të ketë, sepse VMRO-DPMNE nuk mund të marrë shumicën 2/3 në zgjedhjet e ardhshme parlamentare, që ta ndryshojnë tërësisht politikën e jashtme të shtetit. Tani për tani gjithçka është në duart e fqinjëve tanë. Tani e tutje ata duhet të marrin një vendim. Bullgaria duhet të vëzhgojë me shumë qetësi situatën në Maqedoninë e Veriut. Të gjitha aktet e dhunës, agresionit, gjuhës së urrejtjes duhet të raportohen menjëherë në Këshillin e Evropës, sepse është shumë e rëndësishme të mbështetet qëndrimi bullgar – se me një lloj fjalimi të tillë, një vend kandidat nuk mund të përmbushë kriteret e anëtarësimit. Nga këtu e tutje presioni duhet të vazhdojë në Maqedoninë e Veriut dhe të qëndrojë atje”, thotë ish-zëvendësministri bullgar i Punëve të Jashtme.
Sipas tij, nuk ka presion nga Bullgaria ndaj Maqedonisë së Veriut.
“Bullgaria nuk shihet më si një vend që e pengon Maqedoninë e Veriut të fillojë negociatat e anëtarësimit, por vetë vendi po ‘qëllon veten në këmbë’. Bullgaria nuk është fytyra negative e kësaj drame ballkanike. Përkundrazi, ne kemi treguar se jemi të gatshëm të bëjmë lëshime. Nga ana tjetër, ka vija të kuqe që nuk do t’i kalojmë. Por doli që ato vija të kuqe në fakt janë parime evropiane dhe Maqedonia e Veriut duhet t’u përgjigjet atyre parimeve evropiane”, thotë Keremitçiev.
Ai thekson se në të njëjtën kohë Shqipëria po ecën qetësisht dhe me besim drejt anëtarësimit në BE dhe se është realiste që Shqipëria të ndahet nga Maqedonia e Veriut në atë proces. Sipas tij, kjo është edhe një tentativë për të bërë presion ndaj politikës në Shkup.
KUSH ËSHTË EUROPA DHE KUSH JO
Dosja evropiane e Maqedonisë së Veriut dhe procesi i ndryshimeve kushtetuese ishte edhe në fokus të bisedimeve të ministrit të Jashtëm, Bujar Osmani, i cili në kuadër të vizitës së tij të punës në Spanjë, pati një takim me përfaqësuesin e lartë të BE-së për punë të jashtme dhe politikën e sigurisë dhe zëvendës-presidentin e KE-së, Josep Borrell. Osmani e informoi shefin e diplomacisë evropiane për rrjedhën e debatit parlamentar me qëllim të miratimit të ndryshimeve kushtetuese, si obligim i ndërmarrë për rrugën e mbarë të vendit drejt anëtarësimit të plotë në BE.
“Me miratimin e amendamenteve kushtetuese, Maqedonia e Veriut dëshmon se është e gatshme për anëtarësim në Bashkimin Evropian dhe pret që negociatat për anëtarësim nga Unioni të përfundojnë deri në fund të vitit 2030. Prandaj, as vendi dhe as BE nuk duhet të lejojnë ndonjë kthim të mundshëm nga qëllimi”, tha Osmani.
Siç njoftoi Ministria e Punëve të Jashtme, duke e siguruar Borellin për përpjekjet maksimale të Qeverisë për evropianizimin e të gjithë sistemit politik, Osmani e përshëndeti Planin e ri zhvillimor të KE-së si përgjigje në kohë ndaj kërkesës së Maqedonisë së Veriut për më shumë integrim dhe përfitime për qytetarët për anëtarësim të arritshëm.
“Integrimi më i madh para vetë anëtarësimit në BE është në interesin tonë, por edhe në interesin e BE-së. Sa më i zhvilluar sot partneri, aq më i dobishëm nesër”, ka theksuar Osmani në takimin me Borellin.
VMRO-DPMNE-ja opozitare nuk e pranon pretendimin e qeverisë se është për Europën dhe evropianizimin. “Qeveria nuk është Europë, ata janë mashtrues ordinerë me një mori krimesh që nuk ekzistojnë në Evropë”, kanë deklaruar nga VMRO-DPMNE.